Türkiye’de elektrik piyasasının özelleştirilmesiyle elektrik dağıtım ve elektrik satış işlemleri yeniden düzenlenmiştir. Buna göre 2013 yılında daha önce birlikte olan elektrik dağıtım ve görevli tedarik şirketi (satış) ikiye ayrılmıştır. Bu ayrımın sebebi elektrik piyasasının serbestleşmesi aşamasında hâkim duruma sahip dağıtım şirketlerinin rakip lisans sahibi elektrik şirketlerinin faaliyetlerini kısıtlamasını önlemektir. Bu ayrımın yapıldığı dönemde bu konuda ciddi şikâyetler bulunuyordu.
Bu değişiklik ne yazık ki toplum tarafından halen kavranabilmiş değildir. Birçok elektrik kullanıcısı dağıtım şirketiyle tedarik şirketi arasındaki farkı bilmiyor ve bir sorun yaşandığında yanlış adrese başvuruyor. Bunun en büyük sebeplerinden biride dağıtım ve perakende şirketlerin isimlerinin oldukça benzer olmasıdır. Bu yazımız ile konuya açıklık getirmek niyetindeyiz.
Görevli Tedarik Şirketleri (Elektrik Perakende Şirketleri) Ne İş Yapar?
Aslında kısaca elektrik faturanızı gönderen elektrik şirketi desek yanlış olmaz. Biz bunlara “Görevli Tedarik Şirketleri (GTŞ)” diyeceğiz. Ancak şunu da hemen belirtmeliyiz ki özel elektrik şirketi üzerinden indirimli elektrik kullanan abonelerin tedarikçileri Görevli Tedarik Şirketleri (GTŞ) şirketleri olmayabilir. İlk abone olurken başvuru yaptığınız yer Görevli Tedarik Şirketlerinin (GTŞ) müşteri hizmetleri merkezleridir. Bu şirketler EPDK’nin belirlemiş olduğu ulusal elektrik tarifesi üzerinden brüt kar marjı ile elektrik satarlar. Elektrik faturası itirazları, abonelik başlatma ya da kapatma gibi işlemlerin sorumlusudurlar. Görevli Tedarik Şirketlerini (GTŞ) başka bir lisans sahibi elektrik şirketi ile değiştirebilirsiniz.
Görevli Tedarik Şirketleri (GTŞ) size ulusal tarife üzerinden elektrik satabildikleri gibi size indirim de sunabilir. İndirimli elektrik satışını Türkiye’nin dört bir yanına satabilirken ulusal tarifeden elektrik satışını sadece lisansı ile belirlenen bölgenin dışına satamaz. Ayrıca yine kendi bölgesi içinde Son Kaynak Tedarikçisidir. Özel bir şirketten elektrik alırken tedarikçiniz ile ilişkinizin herhangi bir sebeple kesilmesi durumunda veya Son Kaynak limitini geçmeniz durumunda size elektrik vermek zorunda olan elektrik şirketleridir.
Görevli Tedarik Şirketlerinin (GTŞ) iletişim numaraları fatura üzerinde yazar. Çoğunun telefonu ya 444 ya da 0850 şeklindedir. Elektrik faturası ve abonelikler gibi konularda temas etmeniz gereken şirketlerdir. Elektrik kesintisi ve arıza için bu şirketleri aramanız halinde sonuç alamayacağınız için vaktinizi boşa harcarsınız. Personel sayıları oldukça yüksektir.
Toptan Elektrik Satışı Yapan Şirketler
Elektrik kullanıcılarının temas ettiği elektrik şirketlerinden bahsederken toptan satış şirketlerinden bahsetmeden geçmek olmazdı. Kısaca bahsedersek Görevli Tedarik Şirketlerinden farkı tedarik lisanslarına herhangi bir bölge derç edilmemiştir. Brüt kar marjları yoktur. Elektriği genelde ulusal tarifeden düşük satarlar. 21 Dağıtım bölgesi şirketleri ile sistem kullanım anlaşması yapmak şartı ile Türkiye’nin her yerine elektrik satabilirler. Personel sayıları Görevli Tedarik Şirketlerine göre oldukça mütevazıdir.
Elektrik Dağıtım Şirketleri Ne İş Yapar?
En büyük fark lisanslarındadır. Dağıtım lisansı almış bir şirket elektrik dağıtımı haricinde bir iş yapamaz. Bu şirketlerin ana faaliyet konusu elektrik dağıtım şebekesinin bakım, onarım, işletmesinden ve yeni yatırımlardan sorumludur. Daha detaylandıracak olursak elektrik dağıtım şirketleri altyapı yatırımları yaptığı gibi sayaç okuma ve sayaç değişimi işlemlerini yürütür. Elektrik kesme ve bağlama işlemlerini yapar. Perakende şirketleri ile arasındaki en büyük farklardan biriside elektrik dağıtım şirketleri size kaçak ve usulsüz elektrik kullanımı dışında bir fatura kesemez.
Türkiye’de 21 elektrik dağıtım bölgesi ve 21 adet elektrik dağıtım şirketi vardır. Elektrik dağıtım şirketleri doğal tekeldir ve talep edilse bile değiştirilmesi mümkün değildir. Dağıtım hizmeti ancak bağlı bulunduğunuz dağıtım şirketinden alınabilir. 186 Arıza Bildirimini aradığınızda telefona çıkanlar elektrik dağıtım şirketleridir. Bu numaradan elektrik kesintilerini, aydınlatma ve diğer arıza bildirimlerini veya kaçak elektrik kullanımı gibi ihbarları yapabilirken faturaya ilişkin itirazlarınızı yapamadığınız gibi bu konuda herhangi bir bilgi de almanız mümkün olmaz. Sahipleri aynı şirket bile olsa Rekabet Hukuku gereği birbirleri ile direkt olarak iletişim kurmaları (gerekmedikçe) yasaklanmıştır. Bu yasaklama tüketicinin faydası için yapılmıştır.
Bu yazıdan sonra artık hangi lisans sahibi elektrik şirketleri ile hangi konularda iletişim kurabileceğinizi öğrenmiş oldunuz. Artık talebinizi doğru şekilde ilgilisine iletebilir ve çok daha etkin sonuçlar alabilirsiniz. Eğer talep ve şikâyetlerinizin yerine getirilmemesinden dolayı memnuniyetsizliğiniz varsa bunu bir üst kurum olan EPDK’ya iletebilirsiniz.